Page 107 - KONSUMENT WOBEC WYZWAN WSPOLCZESNOSCI
P. 107
Konsument wobec wyzwań współczesności. Aspekty prawa materialnego i procesowego
padku, gdy naprawa okaże się z obiektywnego punktu widzenia niemożliwa, np. nie ma możliwości
uzyskania części zamiennych, bowiem zaprzestano je produkować, zobowiązanie gwaranta może wy-
gasnąć w odniesieniu do tej konkretnej wady, jeżeli niemożliwość jest wynikiem okoliczności, za które
gwarant nie ponosi odpowiedzialności (zob. art. 475 § 1 k.c.). Z treści gwarancji może jednak wynikać,
że w przypadku nieusunięcia wady w terminie, niezależnie od tego, czy naprawa jest możliwa, czy też
nie, kupującemu przysługiwać będzie kolejne, inne uprawnienie gwarancyjne, np. żądanie wymiany rze-
czy na nową lub za zgodą kupującego prawo do wymiany na inną podobną rzecz za dopłatą lub bez.
2.3. Prawo żądania wymiany rzeczy wadliwej
Odnosząc się natomiast do prawa żądania wymiany rzeczy wadliwej należy zauważyć, że na mocy
art. 577 § 3 k.c., jeżeli została udzielona gwarancja co do jakości rzeczy sprzedanej, poczytuje się
w razie wątpliwości, że gwarant jest zobowiązany m.in. do dostarczenia rzeczy wolnej od wad.
Tożsame sformułowanie znajdowało się w k. c. przed nowelizacją (art. 577 § 1 k.c.). Warto jednak
zauważyć, że w § 2 art. 577, w którym ustawodawca wskazuje, na czym mogą polegać obowiązki
gwaranta, dostarczenie rzeczy wolnej od wad nie występuje. Mowa jest tam jedynie o obowiązku
gwaranta polegającym na wymianie rzeczy. Intencję ustawodawcy trudno zinterpretować, ale cho-
ciaż istnieją dwa różne sformułowania przyjąć należy, że w tym przypadku mamy do czynienia
z równoważnymi czy też nakładającym się zakresowo obowiązkami34. Wniosek taki wynika choć-
by z porównania treści art. 577 § 2 i 3 k.c.
Przed nowelizacją kodeksu cywilnego obowiązku gwaranta „dostarczenia rzeczy wolnej od wad”
z art. 577 k.c.– w tradycyjnym ujęciu – sprowadzał się do tego, że kupujący korzystający z gwarancji
powinien otrzymać rzecz wolną od wad, nową, tego samego rodzaju co rzecz wadliwa35. Z kolei na
gruncie art. 8 u.s.k. ustawodawca wręcz stanowił o obowiązku wymiany towaru, wyraźnie przy tym
wskazując, że wymienić należy na towar nowy. W aktualnym stanie prawnym użycie przez usta-
wodawcę zwrotu „wymiana rzeczy” nie oznacza jednak w sposób jednoznaczny, że realizując ten
obowiązek gwaranta ma dostarczyć rzecz nową. Teoretycznie więc w ramach wykonania obowiązku
wymiany rzeczy kupujący mógłby otrzymać od gwaranta rzecz, która nie jest nowa, ale pod warun-
kiem, że – pomijając kwestię braku wady – nie będzie ona w gorszym stanie niż rzecz wadliwa w mo-
mencie, kiedy kupujący wystąpił do gwaranta z roszczeniem o wymianę rzeczy (chwila zgłoszenia
wady gwarantowi). W rzeczywistości trudno jednak wyobrazić sobie taką sytuację, choćby mając na
względzie praktyczną niemożliwość wykazania przez gwaranta i weryfikacji przez kupującego speł-
nienia przesłanki niepogorszonego stanu, np. w sytuacji gdy gwarant wymieniłby wadliwy laptop na
inny podobny, ale używany, to powinien wykazać – oprócz tego, że laptop jest funkcjonalny i działa
– że stan wszystkich podzespołów (m.in. głowicy dysku twardego, baterii, ekranu, zawiasów ekranu,
napędu DVD, obudowy, mocowania portów, zabrudzenia wentylatora, itp.) jest w zakresie ich wy-
glądu i zużycia taki sam lub lepszy niż rzeczy wymienianej.
Kierując się wykładnię funkcjonalną zgłoszone wątpliwości pozwalają wysnuć wniosek, że obo-
wiązek gwaranta polegający na „wymianie rzeczy”, o którym mowa w paragrafie 2 art. 577 k.c., czy
też dostarczenia rzeczy wolnej od wad (§ 3) sprowadzać się powinien do dostarczenia uprawnionemu
z gwarancji rzeczy niewadliwej i nowej36. Przyjęcie odmiennego stanowiska byłoby sprzeczne z istotą
gwarancji, bowiem nie prowadziłoby do przywrócenia ekwiwalentności świadczeń z umowy sprze-
daży. Rzecz powinna mieć właściwości określone w oświadczeniu gwarancyjnym, w tym przypadku
kupujący powinien w zasadzie otrzymać tę samą rzecz, ale bez wady, co praktycznie jest niemożliwe
w ramach wymiany rzeczy na taką, która nie jest nowa. Wydanie zamiennika rzeczy wadliwej czy
34 Tak też J. Jezioro (w:) E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 6, Warszawa 2014,
komentarz do art. 577 k.c.; zob. też A. Kubiak-Cyrul (w:) B. Kaczmarek-Templin, P. Stec, D. Szostek, Ustawa..., s. 512.
35 Zob. A. Brzozowski (w:) K. Pietrzykowski (red.), Kodeks..., t. II, s. 324–325.
36 Odmiennie A. Kubiak-Cyrul (w:) B. Kaczmarek-Templin, P. Stec, D. Szostek, Ustawa..., s. 512; J. Jezioro, (w:)
E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks..., wyd. 6, komentarz do art. 577 k.c., uwaga nr 3.
107