Page 64 - KONSUMENT WOBEC WYZWAN WSPOLCZESNOSCI

Konsument wobec wyzwań współczesności. Aspekty prawa materialnego i procesowego

4) aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
5) spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz ter-

minów zapłaty;
6) spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wie-

rzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
7) listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia,

w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
Wskazane wyżej wymogi formalne wniosku mają charakter obligatoryjny. Zakres treściowy
wniosku o ogłoszenie wniosku w przypadku upadłości konsumenckiej jest znacznie mniej sforma-
lizowany. Z powyższych względów łatwiej taki wniosek opracować, ale za to sąd oddali wniosek
o ogłoszenie upadłości w przypadku, jeśli dane podane przez dłużnika we wniosku są niezgodne
z prawdą lub niezupełne, chyba że niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub przeprowadze-
nie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Regu-
lacja taka jest niezrozumiała, gdyż przy jednoczesnym zliberalizowaniu podstaw do ogłoszenia
upadłości, przyjęcie skutku w postaci oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeśli dane podane
przez dłużnika we wniosku są niezupełne bez możliwości konwalidacji wniosku jest sprzeczna
z ogólnymi regułami obowiązującymi w postępowaniu cywilnym. W przypadku stwierdzenia bar-
ków formalnych pism procesowych (czy to pozwu, czy wniosku w postępowaniu nieprocesowym,
a nawet środków zaskarżenia) zastosowanie ma przepis art. 130 k.p.c.21, który umożliwia usunięcie
braków formalnych pisma procesowego. Oddalenie wniosku ma charakter rozstrzygnięcia mery-
torycznego, a więc nie powinien mieć zastosowania do pisma, które jest niezupełnym, zwłaszcza,
że pojęcie to jest niedookreślone.
Ponadto dłużnik składając wniosek o ogłoszenie upadłości, jest obowiązany złożyć oświadcze-
nie na piśmie, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 4914 ust. 2 i 3 p.u.n., tj. że nie ma
podstaw do oddalenia przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości.

3. Przyczyny oddaleniawniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Podstawą do oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku osób fizycznych nie pro-
wadzących działalności gospodarczej jest sytuacja, w której dłużnik doprowadził do swojej nie-
wypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa (art.
4914 ust. 1 p.u.n.). Taką redakcję przepisu porównuje się do konstrukcji skargi paulianskiej nawią-
zującej do stanu, w którym dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym
stopniu22. Oznacza to, że sąd ogłosi upadłość jeśli niewypłacalność konsumenta powstała w wy-
niku okoliczności niezależnych od dłużnika. Jednakże w wyniku nowelizacji złagodzono dotych-
czasowe przyczyny skutkujące oddaleniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Przed zmianą prze-
pisów wniosek o ogłoszenie upadłości należało oddalić zarówno w przypadku kiedy konsument
doprowadził do ogłoszenia upadłości w sposób zawiniony lub istniejący majątek nie wystarczał na
koszty postępowania upadłościowego. Obecnie nie można oddalić wniosku o ogłoszenie upadłości
konsumenta, jak też umorzyć postępowania w przypadku kiedy majątek nie wystarcza na pokrycie
kosztów postępowania czyli w przypadku tzw. ubóstwa masy23. Ustawodawca zrezygnował z tej
przyczyny skutkującej oddaleniem wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, gdyż zasad-
niczym celem prowadzenia tej upadłości jest doprowadzenie do oddłużenia. W przypadku braku
majątku na pokrycie kosztów postępowania koszty te tymczasowo pokrywa się ze środków Skarbu
Państwa (art. 4917 ust. 1 p.u.n.).

21 Ustawa z dnia 17.11.1964r. Kodeks postępowania cywilnego, j.t. Dz.U. z 2014r., poz. 101 ze zm., w dalszej części
określanej jako k.p.c.

22 A.J. Witosz, Przesłanki ogłoszenia upadłości konsumenckiej, Przegląd Prawa Handlowego 2015, luty, s. 25.
23 P. Filipiak, [w]: Upadłość konsumencka po dużej nowelizacji. Komentarz, red. P. Filipiak, Poznań 2015, s. 30.

64