Page 58 - KONSUMENT WOBEC WYZWAN WSPOLCZESNOSCI

Konsument wobec wyzwań współczesności. Aspekty prawa materialnego i procesowego

roszczeń, taka opłata nie może przekraczać 35 EUR w momencie wpłynięcia formularza pozwu do
właściwego sądu lub trybunału.

Zauważalną przeszkodą natury organizacyjnej jest to, że w poszczególnych państwach człon-
kowskich obowiązują różne metody płatności omówionych opłat, począwszy od obowiązku fi-
zycznych płatności dokonywanych na terenie sądu poprzez różnego rodzaju formy pośrednie, aż po
przelewy bankowe. Szczególnie jeżeli wymaga się płatności w gotówce, w znakach skarbowych,
za pomocą czeków lub za pośrednictwem profesjonalisty, strony muszą ponosić koszty podróży
lub skorzystania z usług osób trzecich w państwie członkowskim sądu, przez co dochodzenie ich
roszczeń może stać się nieopłacalne. Stąd też zasadnym jest zobowiązanie państw członkowskich
do wdrożenia środków płatniczych umożliwiających dokonywanie opłat sądowych na odległość.
Rozwiązanie to wydaje się naturalnym wobec powszechności stosowania płatności elektronicz-
nych we współczesnym obrocie.

Zamykając problem niezbyt przemyślanego kształtowania kosztów dochodzenia roszczeń w oma-
wianym postępowaniu warto zwrócić uwagę na koszty tłumaczenia. Strona dochodząca wykonania
orzeczenia musi przedstawić oryginalny egzemplarz orzeczenia i formularz D (zaświadczenie doty-
czące orzeczenia wydanego w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń). Obowią-
zek tłumaczenia formularza D wiąże się z niepotrzebnymi kosztami, gdyż tłumaczenia powinna wy-
magać jedynie sekcja 4.3 formularza (istota orzeczenia), ponieważ pozostałe pola zawierają jedynie
nazwy i liczby. Dlatego ważnym udogodnieniem może stać się ograniczenie wymogu tłumaczenia
formularza D, zawierającego zaświadczenie dotyczące orzeczenia, wyłącznie do istoty orzeczenia, co
w znaczący sposób ograniczy koszty tego tłumaczenia.

Jednocześnie, z uwagi na fakt, że podobne problemy odnoszą się do europejskiego postępowania
nakazowego, które również nie jest zbyt rozpoznawalną procedurą dla osób, które chcą dochodzić
roszczeń o charakterze transgranicznym, prawodawca unijny podjął próbę powiązania ze sobą obu
tych procedur, aby w ten sposób niepowodzenie jednej z nich spróbować przekuć na sukces pole-
gający na zastosowaniu drugiego z tych postępowań. W przypadku wniesienia sprzeciwu wobec
orzeczenia wydanego w europejskim postępowaniu nakazowym postępowanie odbywa się przed
właściwymi sądami w państwie członkowskim wydania, chyba że powód wyraźnie zażądał w takim
przypadku zakończenia postępowania. Dalsze postępowanie może odbywać się zgodnie z zasada-
mi: a) każdego mającego zastosowanie postępowania uproszczonego, w szczególności postępowania
określonego w rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 lub b) zwykłego postępowania cywilnego.

4. Wnioski

Wskazane problemy, na które obecnie poszukuje się w antidotum stanowią jedynie wybrane za-
gadnienia, odnoszące się do obecnego stanu i funkcjonalności europejskiego postępowania w spra-
wach drobnych roszczeń. Jednak jakkolwiek można oceniać zasadność, czy też efektywność pro-
jektowanych zmian wydaje się, że zdecydowanie najtrudniejszym problemem jest brak powszech-
nej informacji o istnieniu tego postępowania i możliwości jego wykorzystania również na potrzeby
sporów z udziałem konsumentów.

Z badania Eurobarometr 395 wynika, że 86% obywateli nigdy nie słyszało o tym postępowaniu.
W konsekwencji potencjalni powodowie, w szczególności konsumenci, albo nie wnoszą roszczeń,
albo korzystają z procedur krajowych. Jeśli chodzi o sądy i trybunały, badanie przeprowadzone
przez Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich we wszystkich państwach członkowskich wy-
kazało, że w niemal połowie sądów nigdy nie słyszano o przedmiotowym postępowaniu, natomiast
pozostałe sądy posiadały niepełne informacje na temat szczegółów postępowania. W rezultacie
wiele sądów lub trybunałów nie jest w stanie zapewnić obywatelom skutecznej pomocy, do czego
są one zobowiązane na mocy przepisów art. 11 rozporządzenia13.

13 Sprawozdanie, op. cit., s. 9.

58