Page 29 - KONSUMENT WOBEC WYZWAN WSPOLCZESNOSCI

Konsument wobec wyzwań współczesności. Aspekty prawa materialnego i procesowego

Nie ma wątpliwości co do tego, że zawsze powodem dochodzącym ochrony interesów indywi-
dualnych, zbiorowych i grupowych może być konsument. Natomiast udział pozostałych podmio-
tów po stronie powodowej nie jest tak jednolity. O ile bowiem przy dochodzeniu interesów indy-
widulanych, czy zbiorowych w trybie zwykłym lub odrębnym krąg podmiotów występujących po
stronie powoda jest szeroki (są to organizacje pozarządowe, prokurator, rzecznik konsumentów,
Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Praw Pacjenta, Rzecznik Ubez-
pieczonych, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów), o tyle w postępowaniu grupo-
wym reprezentant występujący w charakterze powoda został ograniczony tylko do konsumenta lub
rzecznika konsumentów. Nie może nim być natomiast ani organizacja pozarządowa (poza wspo-
mnianym wyżej wyjątkiem), ani prokurator, czy Rzecznik Praw Obywatelskich.

Na gruncie obowiązujących przepisów tym samym podmiotom (konsumentom) przysługuje
więc zróżnicowana ochrona prawna, co zależy od tego, czy naruszono ich interesy wspólne, czy in-
dywidualne. K. Gajda-Roszczynialska podkreśla, że prawo ochrony konsumenta obejmuje swoim
zakresem nie tylko ochronę konkretnych praw i interesów podmiotowych konsumenta, ale również
z uwagi na konieczność zagwarantowania zrównoważonego rozwoju wspólnego rynku – ochronę
porządku prawnego (ochronę zbiorowych praw konsumentów jako elementu interesu publiczne-
go). W praktyce naruszenie zbiorowych praw konsumentów będzie równocześnie naruszeniem
ich indywidualnych interesów, gdyż zakresy stosowania prawa prywatnego i publicznego nie są
rozłączne i często się krzyżują. Powszechność sporów konsumenckich rodzi także konieczność
ochrony prawnej w innym niż indywidualistyczny modelu, który umożliwia przejście od ochrony
indywidualnej do ponadindywidualnej (grupowej)103.

103 K. Gajda, Sprawy…, op.cit., s. 112, 126

29