Page 3 - FILM4

Polska jako członek Unii Europejskiej ma obowiązek stosować prawo unijne. Dotyczy to
także przepisów regulujących, bardzo często występujące, spory o charakterze trans gra-
nicznym. Kwestie te są także normowane przez prawo polskie. I tak, przepisy międzyna-
rodowego postępowania cywilnego zostały zamieszczone w Części czwartej KPC oraz
w konwencjach wielostronnych i dwustronnych, których Polska jest stroną , ale właśnie
także w prawie UE. Przez międzynarodowe postępowanie cywilne rozumie się przepisy
regulujące postępowanie przed sądami krajowymi w sprawach cywilnych o charakterze
międzynarodowym, czyli w sprawach z zakresu stosunków cywilnych, prawa pracy, pra-
wa rodzinnego i opiekuńczego, w których występuje „element obcy” (powiązany z pra-
wem innego państwa). Międzynarodowe postępowanie cywilne może dotyczyć wszyst-
kich trybów postępowań, czyli procesowego, nieprocesowego oraz zabezpieczającego
i egzekucyjnego. Jedynie postępowanie o uznanie lub stwierdzenie wykonalności orze-
czenia sądu zagranicznego nie ma swego odpowiednika w innych trybach postępowa-
nia cywilnego krajowego. Oczywiście przepisy międzynarodowego postępowania cywil-
nego będą stosowane nie tylko przez sądy krajowe, ale także inne organy właściwe do
stosowania prawa, np. komorników. Międzynarodowe postępowanie cywilne reguluje
kwestie jurysdykcji, uznania i stwierdzenia wykonalności orzeczeń zagranicznych sądów,
sytuację prawną cudzoziemców, międzynarodową pomoc prawną i doręczenia pism
sądowych i pozasądowych za granicą. Przepisy krajowe, czyli m.in. zawarte w Kodeksie
postępowania cywilnego mają zastosowanie jedynie wówczas, gdy umowa międzyna-
rodowa, której Polska jest stroną, nie stanowi inaczej. Największą rolę odgrywa obecnie
rozp. Rady (WE) 44/2001 z 22.12.2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń są-
dowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, zastąpione od dnia
10.1.2015r. przez rozp. Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1215/2012 z 12 .12.2012
r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w spra-
wach cywilnych i handlowych. W zakresie stosunków rodzinnych istotne znaczenia ma
natomiast rozp. Rady (WE) Nr 2201/2003/WE z 27.11.2003 r. o jurysdykcji, uznawaniu
i wykonywaniu orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpo-
wiedzialności rodzicielskiej.